زمین‌شناسی و ژئوشیمی کانی‌سازی طلا- مس- مولیبدن در منطقه انیق- قره‌چیلر (شمال خاور خاروانا- آذربایجان شرقی)

کانی‌سازی طلا- مس- مولیبدن منطقه انیق- قره‌چیلر در پهنه کانه‌دار ارسباران و در داخل باتولیت قره‌داغ رخ داده است. کانی‌سازی در این محدوده شامل رگه‌های کوارتزی حاوی کانی‌سازی طلا، مس و مولیبدن در داخل توده گرانودیوریتی می‌باشد که در سه منطقه مجزا شامل قره‌چیلر (2 رگه)، زرلی‌دره (8 رگه) و قره‌دره (چند رگه باریک و کوتاه) گسترش دارد. دگرسانی‌های موجود در اطراف رگه‌های کوارتزی شامل انواع سریسیتی و سیلیسی می‌باشند که از گسترش محدودی برخوردار هستند. رگه‌های کوارتزی عموماً متراکم و توده‌ای بوده و برخی رگه‌ها بافت شبکه‌ای و برشی نشان می‌دهند. رگه‌های کوارتزی با آرایش صفحه‌ای و به موازات هم (sheeted veins) در برخی نقاط، بویژه منطقه قره‌چیلر حضور دارند. محتوای کانی‌های سولفیدی در این رگه‌ها، عموماً کمتر از 10 درصد بوده و شامل پیریت، پیریت آرسنیک‌دار، کالکوپیریت، مولیبدنیت، بورنیت و اسفالریت و کانه‌های ثانویه کوولیت، کالکوسیت، مالاکیت، آزوریت و هیدروکسیدهای ثانویه آهن می‌باشد. مطالعات ژئوشیمیایی و عیار سنجی عناصر، نشانگر عیارهای بالای طلا به همراه نقره، مولیبدن و مس در رگه‌های کوارتزی است. عیار متوسط طلا در دو رگه کوارتزی منطقه قره‌چیلر، به ترتیب برابر با 76/5 و 9/3 گرم در تن و در رگه‌های کوارتزی منطقه زرلی‌دره، به ترتیب 7/4، 12/3، 6/2، 45/0، 09/1، 34/1، 15/1 و 58/0 گرم در تن بدست آمده است. بیشترین عیار طلای اندازه‌گیری شده در کل منطقه انیق- قره‌چیلر، 359 گرم در تن است که مربوط به رگه کوارتزی شماره یک در منطقه زرلی‌دره (ZV1) با بافت شبکه‌ای و حفره‌ای می‌باشد. عناصر بیسموت و تنگستن نیز در تعدادی از رگه‌ها عیارهای قابل توجهی دارند. همبستگی خوبی بین طلا و عناصر نقره، مولیبدن، بیسموت و تنگستن وجود دارد. در رگه‌های کوارتزی منطقه قره‌دره، عیار طلا و مس پایین بوده، ولی عیار مولیبدن بین 15/1- 15/0 درصد متغیر است. کانی‌سازی به صورت رگه‌های کوارتزی با آرایش صفحه‌ای در داخل توده نفوذی، محتوای پایین کانی‌های سولفیدی در رگه‌ها، هاله دگرسانی محدود، کانی‌سازی طلا همراه با مولیبدن و عیارهای بالایی از بیسموت و تنگستن، همبستگی طلا با عناصر Bi، W و Mo و شواهد سیالات درگیر (دمای بالای همگن شدن)، همگی شواهدی از این‌ است که کانی‌سازی طلا در محدوده انیق- قره‌چیلر می‌تواند جزو سیستم‌های طلای مرتبط با توده‌های نفوذی قلمداد شود.